H KΑΝΝΑΒΗ ΣΤΗ ΝΟΣΟ PARKINSON
Λέξεις-κλειδιά:
νόσο Parkinson (ΝΠ), κάνναβη, τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες (RCT), Levodopa-induced dyskinesias (LIDs)Περίληψη
Υπάρχει ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον των ασθενών με νόσο Parkinson (ΝΠ) για τα πιθανά θεραπευτικά οφέλη της κάνναβης. Ο σκοπός της παρούσας ανασκόπησης είναι τριπλός: 1) να αναφερθούν κάποιοι βασικοί μηχανισμοί δράσης της κάνναβης, 2) να εξεταστεί η δράση ουσιών που σχετίζονται με το κανναβινοειδές σύστημα σε μοντέλα ΝΠ, και 3) να εξεταστεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της κάνναβης σε ασθενείς με ΝΠ, αξιολογώντας την ποιότητα των κλινικών μελετών. Οι δράσεις των ενδοκανναβινοειδών και των φυτικών παραγώγων της κάνναβης είναι σύνθετες, με επίδραση σε ευρείες εγκεφαλικές λειτουργίες, ενώ και τα αποτελέσματα από μελέτες σε ζωικά πρότυπα όπου μοντελοποιείται η ΝΠ είναι εν πολλοίς αντιφατικά, παρ’ ό,τι καταδεικνύουν κάποιες σημαντικές επιδράσεις, ιδίως στο φαινόμενο των υπερκινησιών. Διεξήγαμε μια συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση μέσω των Medline/PubMed, Web of Science, CINAHL, και Cochrane. Η ποιότητα των 14 κλινικών μελετών εκτιμήθηκε με τις κλίμακες Cochrane (4 τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες RCT) και Newcastle-Ottawa (10 μη τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες). Η θετική επίδραση της κάνναβης στα κινητικά (5 μελέτες) και τα μη κινητικά συμπτώματα (4 μελέτες) σε ασθενείς με ΝΠ που περιγράφονται στις μη τυχαιοποιημένες μελέτες δεν έχει επιβεβαιωθεί από τις ελάχιστες διαθέσιμες RCT μέχρι στιγμής. Μόνο μια παλαιότερη RCT σε έναν πολύ μικρό αριθμό ασθενών έδειξε μείωση των επαγόμενων υπερκινησιών από τη λεβοντόπα, ενώ οι υπόλοιπες τρεις δεν έδειξαν καμία επίδραση στα κινητικά και μη κινητικά συμπτώματα. Ήπια σωματικά (ζάλη, ναυτία, κακή γεύση) και ψυχωσικά συμπτώματα (σύγχυση, οπτικές ψευδαισθήσεις) συγκαταλέγονται στις πιο συχνές παρενέργειες. Δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα για την χρήση κάνναβης στην κλινική πρακτική της ΝΠ.